Koekoek, Koekoek

Het is dinsdag, 5 juli 2022, omstreeks 11.45 uur, als we, na allen een goede afslag geproduceerd te hebben vanaf de prachtige, vernieuwde afslag geel van hole 7, over de fairway lopen. Terwijl mijn flight-genoten zich een beetje druk lopen te maken over de vele witte ganzenveertjes, die momenteel weer her en der op de golfbaan liggen en het terugvinden van je bal wat bemoeilijken, hoor ik ineens van rechts vanuit het Hanenplasgebied behoorlijk luid de bij een ieder van ons bekende roep van de Koekoek (Cuculus canorus). Hij kan niet ver van mij verwijderd zijn. En eigenlijk op het moment, dat ik dit kenbaar maak bij mijn flight-genoten, zie ik hem ineens van rechts voor mij de fairway oversteken, waarna hij uit het zicht raakt in de bomen en struiken tussen de fairways van de holes 7 en 4. Kort daarna hoor ik hem vanuit dat gebied weer roepen. Mijn gewaardeerde golfvrienden maken zich nog steeds druk over hun nog niet gevonden bal, die daar toch ergens moet liggen.

Van de Koekoek is bekend, dat alleen het mannetje het “Koekoek”- geluid maakt. Het vrouwtje maakt een hinnikende triller. Verder weet vrijwel iedereen, dat de vrouwtjeskoekoek haar eieren legt in het nest van andere vogels. Die andere vogels noemen we waardvogels. De vrouwtjeskoekoek kan wel in 25 nesten een ei leggen. In onze contreien legt de koekoek haar ei meestal in het nest van de Graspieper of van de Kleine Karekiet. Ze haalt een ei van de waardvogel uit het nest en legt daarvoor in de plaats een eigen ei, dat sterk lijkt op het ei van de waardvogel. Als het koekoeksjong uit het ei gekropen is, werkt het jong de andere eieren en kuikens uit het nest, waarna het zich in het nest zo’n 17-18 dagen voedsel laat brengen door de veel kleinere waardvogels. Als het koekoeksjong het nest verlaat, wordt het nog 2 à 3 weken gevoerd door dezelfde waardvogels. Met de Koekoek gaat het niet echt goed. In West-Europa lijkt het aantal koekoeken in enkele tientallen jaren ongeveer gehalveerd. De oorzaak van deze sterke vermindering is nog niet echt duidelijk.

De koekoek heeft spitse, laaghangende vleugels en een lange staart. Hij vliegt met snelle vleugelslag, waarbij de vleugels nauwelijks boven het lichaam uitkomen. Vaak zit hij op een open plek, waarbij de afhangende vleugels opvallen. Mannetjes hebben een effen blauwgrijze borst, kop en bovenzijde. De witte buik met zwarte bandering is scherp gescheiden van de blauwgrijze borst. Het verenkleed van het vrouwtje kent twee varianten, een grijze en een bruine. De buik is niet wit, maar crême-kleurig. Het voedsel van de koekoek bestaat grotendeels uit rupsen (ook harige soorten), aangevuld met insecten en soms eieren van andere vogels. De harige rupsen zijn giftig. Andere vogels eten die dan ook niet. De koekoek heeft echter geen last van het mierenzuur. Dat komt door een dikke, beschermende laag op zijn maagwand, die afgestoten en vervangen kan worden. Van de haren maakt hij een braakbal.

Voor mij weer een mooie dag. Het is altijd leuk, als je de Koekoek hoort en dan ook nog ziet!

Louw Nijhuis